Hafıza Teknikleri – Giriş

Hafıza Nedir? – Hafıza Teknikleri:

Hafıza:

Bilgilerin, yaşanan deneyimlerin ve duyguların kayıt altına alındığı bölümdür. Biraz daha açacak olursak: Hafıza, bilgiyi işleyip beynin yapısına uygun bir biçimde saklayabilme; gerektiğinde geri çağırıp kullanabilme yeteneğidir. Hafızanın diğer adı bellektir. İnsanlar bu yeteneğe doğuştan sahip olurlar. Genetik olarak bazı insanların hafızası diğer insanlara göre daha güçlüdür ancak bazı teknikler kullanılarak da bu alandaki yeteneklerin gelişmesi sağlanabilir.

Hafıza Teknikleri:

Hafıza teknikleri, görsel ya da uygulamalı aktivitelerle sunulan şeylerin akılda daha fazla kalıcı olmasını sağlayan birtakım özel tekniklerden oluşur. İnsan beyni unutma temelli bir organdır, ama gördüğü, öğrendiği her bilgi beynin içerisinde bir yerlerdedir. İnsan doğduğu günden şu ana kadarki her şeyi kaydeder, hatırlayamamasının ana sebebi ise çağırmakta zorlanmasıdır. Buna karşın kişiler bu teknikleri kullanarak hatırlamayı kolaylaştırabilir. Hafıza geliştirme tekniklerinin başarılı olması zekâ seviyesinin yüksek olmasına bağlı değildir, kişinin etkili ve düzenli çalışmasına bağlıdır. Daha az stres ve planlı çalışma size bu konuda yardımcı olacaktır. Hafızayı geliştirmek demek; hatırlama hacim alanını genişletmek değil, bilgilerin depolama başarısını geliştirmektir.

Bu tekniklerden bazıları ise şunlardır:

1-Hayal Etme / Canlandırma ile Hafızayı Geliştirme

İnsanın fazla zorlanmadan depolayabileceği bilgi görsel bilgidir. Görme, işitme, koklama ve dokunsal duyularımızı iyi kullanıp onları organize edebilirsek hatırlama işlemi daha kolay olacaktır. Olayları zihnimizde yaşıyor gibi beş duyu organımızı kullanarak prova ettiğimiz zaman, bilgiyi belleğimizde tutma ve ihtiyaç olduğunda geri çağırma işlemi daha başarılı olacaktır. Zihinsel canlandırma birçok bilimsel alanda kariyer yapmanın da ön koşuludur. Bu yöntemle hafızamızı geliştirmek istiyorsak; gün içerisinde birkaç kez ve hafta boyunca da sürekli olarak bu tekniği kullanmalıyız. Bu durum aslında ilaç içmek gibidir, belli bir süre yapıldığında başarılı sonuçlar alınır. Bunun için en uygun zaman gece yatmadan önceki vakittir. Bilinçaltı sabaha kadar bu hedef üzerinde çalışır.

Bir sokağın ismini aklımızda tutmakta zorlanırız ama sokağın görüntüsünü kolay kolay unutmayız. Bizzat gözlemlemediğimiz konuları başkasından dinliyor veya bir yerden okuyorsak, kafamızda canlandırma yöntemine giderek hafızamızda kalıcı olmasını sağlayabiliriz.

Diğer taraftan anlamsız, bir amacı olmayan görseller ve izlemeler zihnin hatırlamasını olumsuz etkileyen durumlardır. Alman Dr. Ben Fischer bu konuyla alakalı ” 2 saat televizyon izleyen bir bireyin zihninin eski hale gelebilmesi için bir hafta zihin egzersizleri yapması gerekir.” der. Bu yüzden, şiddet, korku ve cinsellik içeren görüntülerden, filmlerden uzak durmakta fayda var.

2-Uyku ve Beslenme Alışkanlıklarını Düzenleyerek Hafıza Geliştirme

Uyku, sadece hafızayı güçlendirmek için değil; vücudun her türlü ihtiyacına sağlıklı cevap verebilmek için de oldukça önemlidir. Peki, nasıl bir uykudan bahsediyoruz? Kesintisiz ve kaliteli gece uykuları, hem çocuklar, hem de yetişkinler için hafızayı geliştirme yollarından biridir. Uyku; dikkat ve konsantreyi de etkilediği için bilgilerin bellekte tutulmasına doğrudan etki eder. Dikkat, bilgilerin uzun süreli hafızaya alınma işleminin ilk adımıdır. Dikkatimizi vermediğimizde anlatılan ya da görülen bir şeyi hafızamıza alamayız ve bir manzaranın detaylarını asla hatırlayamayız. Bu yüzden dikkatli olmak hafızayı daha etkin kullanmak için çok önemlidir. Bütün bu durumları birleştirdiğimizde şu sonuç karşımıza çıkar; güne zinde ve dikkatli başlamak için kaliteli bir uyku gereklidir.

Kaliteli bir uyku için, bir birey en azından 6 saat günlük uykuyu almış olmalıdır. Zihnini belleğini daha etkili kullanmak istiyorsa Güneş doğmadan kalkmalıdır. Çünkü Güneş doğduğu anda yayılan bir enerji vardır, eğer gözler o anda kapalı olursa insan zihni o enerjiyi alamaz. Doğayı gözlemlediğimizde bu durumu açıkça görebiliriz çünkü güneşle beraber bütün doğa canlıları uyanır. Tabi ki bunu bir alışkanlık haline getirmek lazım ve bunun için de en önemli nokta üst üste 20-30 gün boyunca bu plana devam edebilmektir.

3-Egzersizler Yaparak Hafıza Geliştirme

Eğer ki bir şeyi zihnimizde tutmayı istiyorsak, yapacağımız egzersizler işimize yarayacak metotlardan biridir. Ki o şeyi hatırlamak için yapacağımız alıştırmalar, genel olarak beyin fonksiyonlarının gelişmesinde de önemli ölçüde bize yardımcı olacaktır. Beyin sağlığı, kalp sağlığından ayrı düşünülmemelidir. İnsanlar, son zamanlarda kalp krizi riskleri ve buna bağlı ölüm olayları nedeniyle kalpleriyle fazla ilgilenirken, aslında kalbe giden sağlıklı yolun beyinden geçtiğini yeni fark ediyorlar.

Beyin egzersizleri için şunları yapabiliriz:

• Alışveriş için oluşturduğumuz listeye bakmadan alışverişi tamamlayıp sonra listeden kontrol etmek,
• Sevdiğimiz bir müzik aleti çalmak,
• Kalem, kâğıt kullanmadan ve bilgisayardan faydalanmadan hesap yapmak,
• Yabancı dil öğrenmek,
• Hafıza oyunları oynamak,
• Yeni kelimeler öğrenmek,
• Kitap okumak,
• Spor yapmak (Özellikle açık havada ve doğayla iç içe bir ortamda spor yapmak, ruh sağlığı açısından önemlidir. Düzenli bir şekilde spor yapmak, hafızamızın daha kuvvetli olmasına da katkı sağlayacaktır)
• Sudoku gibi zihni geliştiren bulmacalar çözmek…

Bu Teknikleri Uygularken Nasıl Bir Tutum Sergilemeliyiz?

• Pozitif Düşünme: Hafızamızın hatırlama noktasında kötü olduğunu düşünmek yerine, iyi olduğunu ve çaba ile her şeyi öğrenebileceğimize kendimizi inandırmalıyız.
• Odaklanma: Konsantrasyon bozukluğu varsa, kişi bir kaç işle uğraşıyorsa yine hatırlayamaz. Bu sebepten odaklanmak önem arz etmektedir. Bunu sağlayacak olan da yaptığımız işe konsantre olmak ve o işe önem vermektir.
• Sevmek: Biz bir bilgiye, ilgi duyarak çalışırsak onu çok daha iyi öğreniriz, yani bilgileri okurken keyif almayı denemeli ve onlara bu şekilde yaklaşmalıyız. Yaptığımız işi sevmek, bizi başarıya taşıyacaktır.
• Tekrar: 45 saat içerisinde öğrendiğimiz konunu ilk tekrarını yapmalıyız. Çünkü beyin 2 gün sonrasında öğrendiğimiz bilgiyi unuttuğunu düşünür ve yeniden kayıt yapma gereği hisseder. Bu yüzden bir bilgiyi öğrendikten sonra maksimum 2 gün içerisinde ilk tekrarı oluşturmalıyız. Sonra 1 hafta- 1 ay şeklindeki aralıklar sayesinde de düzenli tekrarlar yapmalıyız. Bu tekrarlar süreler azaltılarak devam ettirilmelidir.
• Not almak: Söz uçar yazı kalır mantığı ile hareket edip not alma alışkanlığımızı geliştirmeliyiz. Bunun için de bize en çok yarayacak olan şey beynin sağ tarafını etkin kullanmaktır. Beynin sol kısmı rasyonel, sağ kısmı ise görsel etkileşimdir. Eğitim sistemleri genelde sol beyin üzerinden ilerler bizler eğer sağ beyni işin içine dâhil edebilirsek gerçek bir öğrenme ortaya çıkar. Sadece sol veya sağ beyinle olmaz. Her ikisini birden kullanmamız lazım. Hafızamızı güçlendirmek için öğrendiğimiz bilgileri görselleştirmeye çalışmalıyız. Görselleştirilen çalışmalar çok daha iyi hatırlamayı sağlayacaktır.

Not Alırken şu noktalara dikkat etmek de işimize çok yarayacaktır:

• Renkli yazmak,
• Kelimelerin önemine göre yazı boyutunu değiştirme,
• Farklı yere yazmak (her zaman not aldığımız defter dışında post-it gibi küçük kâğıtlara not almak.)

Kaynakça:

https://superhizliokuma.com/hafiza-gelistirme-teknikleri/

https://www.mentalup.net/blog/hafiza-gelistirme-ve-guclendirme-teknikleri

https://istanbulbogazicienstitu.com/hafiza-teknigi-nedir-hafiza-teknikleri-egitimi/

https://www.dopinghafiza.com/videolar/113/hafiza-teknikleri-nedir.html#.X0veFe9xdV0